Gergin omurilik sendromu, kalın filum terminale, yağlı filum ya da tethered cord adı da verilen bu hastalık, omuriliğin normalden daha gergin olması anlamına gelir. Omurilik beyinden çıkıp kol ve bacaklara giden tüm sinirlerin oluşturduğu yapıdır. Peki neden geriliyor bu omurilik, onu kim geriyor? Tabii ki bunun gerilimle veya stresle herhangi bir ilgisi yok. Normal bir omuriliğin sonradan gerilmesi de pek olası değil. Aslında söz konusu olan doğumsal bir anomalidir, yani sorun daha bebek annesinin karnında iken başlamıştır.
Gergin Omurilik Sendromu Nasıl Anlaşılır?
Bu çocuklarda sırtın alt kısmında veya belde koyu doğum lekeleri, aşırı tüylü bölgeler, gamzeler veya keseler gibi dışarıdan kolaylıkla görülebilen bulgular olabilir. Ayrıca ayaklarda şekil bozuklukları, bacaklarda güçsüzlük ile uyuşma gibi duyu bozuklukları, bel ağrısı, skolyoz gibi omurga eğrilikleri ve geceleri yatağa çiş kaçırmaktan tutun da felce kadar ilerleyebilen pek çok yakınma da ortaya çıkabilir.
Gergin omurilik sendromu tanısının konması kimi zaman da gözden kaçırılırsa yetişkin yaşları bile bulabilir. Bulguların belirgin şekilde ortaya çıkmasının böylesine gecikmesi, zaman içinde omuriliğin maruz kaldığı gerginliğin ve kasılmanın derecesi ile ilgilidir. Hatta bulgular bazen spor veya hamilelik sırasında şiddetlenebilir veya yaşla birlikte omuriliğin sıkışmasına (dar kanal) bağlı olarak da artabilir.
Böyle bulguları olan bireyleri değerlendirmek için MR görüntüleme kullanılır. Omuriliğin en alt kısmının yani konus medullaris’in normal konumundan daha düşük olan bağlanma yerini ve de filum terminalede bir tümör veya yağ kütlesi (lipom) varlığını teşhis etmek için söz konusu tetkik zorunludur.
Gergin Omurilik Sendromu Tedavi Edilmezse ne Olur?
Gergin omurilik sendromu eğer tedavi edilmezse, omuriliğin damarlarla olan beslenmesi bozulur ve siringomyeli adı verilen bir durum olan, omurilik içinde kistlerin oluşmasına neden olabilir. Ayrıca omurilik etrafındaki beyin omurilik sıvısının (BOS) akışı engellendiğinde ortaya çıkan sıvı basıncı bu kistlerin genişlemesine de yol açabilir.
Bunların beraberinde omurilik içindeki sinirlerin gerilmesi sonucunda oluşan sinyal iletimi bozuklukları, hastada hareket ve duyu sorunları yanı sıra ağrı veya çiş, kaka kontrol güçlüğünün başlamasına da neden olabilir.
Omuriliği serbest bırakma (detethering) ameliyatı için eğer çok geç kalındıysa ve/veya başka bir nedenle ameliyat önerilemezse, ağrıyı gidermek için omurilik sinir köklerini kesmek zorunda bile kalınabilir. Ameliyat dışındaki tedaviler ise sadece bulguları hafifletmeye yönelik ve destekleyicidir.